ΜΕΤΑΝΟΙΑ

(λεξικό Σταματάκου):
μετάνοια, ἡ:  ἡ  κατόπιν ἐρχόμενη σκέψις II ἀλλαγή (μεταβολή) γνώμης, μετάνοια, μεταμέλεια
μεταμέλεια, ἡ: μεταβολή (ἀλλαγή) σκοποῦ, λύπη, μετάνοια

(λεξικό Μπαμπινιώτη):
μετάνοια (η): 1. το αίσθημα ψυχικής συντριβής, ντροπής ή λύπης που αισθανεται κανείς, όταν συνειδητοποιήσει το κακό ή το σφάλμα που διέπραξε και η διάθεση να αλλάξει τρόπο σκέψεως, να το επανορθώσει και να συγχωρηθεί 2. ΕΚΚΛΗΣ. εξομολόγηση αμαρτιών στο μυστήριο της εξομολογήσεως 3. (προφέρεται με-τά-νοια) εδαφιαία κλίση της κεφαλής και γονυκλισία ως έκφραση ευλάβειας και λατρευτικού σεβασμού ή ως έκφραση μεταμέλειας

μεταμέλεια (η): η συναίσθηση του σφάλματος (που έχει διαπράξει κάποιος) και το αίσθημα ντροπής ή λύπης που αυτή προκαλεί

Για να υπάρξει ποιοτική αλλαγή στη ζωή μιας κοινωνίας, όπως και στη ζωή ενός ανθρώπου, είναι απαραίτητο να μπορεί αυτή να κάνει  απολογισμό πεπραγμένων. Η ικανότητα της κοινωνίας να κάνει τέτοιους απολογισμούς και η ετοιμότητά της σε περίοδο κρίσης δείχνουν  την  ωριμότητα και τη συλλογική της στόχευση. Εξ ανάγκης και ουχί εξ επιλογής (αλλά μήπως πάντα έτσι δε γίνεται;) εμείς οι νεοέλληνες βρισκόμαστε τώρα σε μια οριακή τέτοια θέση επαναπροσδιορισμού των πεπραγμένων μας και συνειδητοποίησης των σφαλμάτων μας.
Βέβαια, η πολιτικός κόσμος της χώρας έχει αρνηθεί να κάνει κάτι τέτοιο, βλέπε συγκαλύψεις, παραγραφές, ατιμωρησία κτλ. Δε θέλω τώρα να μπω σε λεπτομέρειες για το πώς το "νέο" Πασόκ αντιμετώπισε τα μιάσματα του "παλαιού" Πασόκ, ούτε το πώς η Ν.Δ. χειρίστηκε τα Βατοπέδια και τις Ζήμενς ή εκείνο το καταπληκτικό αστείο με την παρακολούθηση των τηλεφώνων του πρωθυπουργού, μεσούντων των  Ολυμπιακών Αγώνων. Άλλωστε, κανείς από τον πολιτικό κόσμο δεν θα λογοδοτήσει πουθενά. Αυτό έχει γίνει πλέον φανερό και δείχνει πόσο βαθιά είναι η αποδόμηση της κοινωνικού ιστού.

Όμως, δεν σύρθηκε ο ελληνικός λαός σ' αυτό το "σημείο μηδέν" ως αμνός επί σφαγή. Αφέθηκε με χαρά να εκμαυλιστεί μέσα στον καταναλωτισμό, το ρουσφέτι, τη ρεμούλα, το μικροσυμφέρον που το λέγαμε παλιότερα "αξιοποίηση"  περιουσίας  και μετά, επί Σημίτη, "ανάπτυξη". Γκρέμισε το πατρικό σπίτι του, ονόμασε το χωράφι του "φιλέτο" και το έδωσε αντιπαροχή, ευαγγελίστηκε μια καλοπέραση που άρχιζε και τέλειωνε στα ντουβάρια του σπιτιού του, έχτισε παντού πισίνες στα άνυδρα νησιά του και βρήκε για παιχνίδι το Χρηματιστήριο. Έκλεψε όπως κι όσο μπορούσε το κράτος, γέμισε το καλάθι του σούπερ μάρκετ με δανεικά λεφτά, αγόρασε τζιπ, επίσης με δανεικά λεφτά, μίσησε την πόλη του, παρασύρθηκε σαν το στάχυ μες στον άνεμο απ' αυτό το πρωτοφανές κύμα του υλισμού, με την τηλεόραση να εκπέμπει συνεχώς ανοιχτή  ισοπεδωμένες φωνασκίες.

Οι σαπουνόφουσκες αυτής της φαντασίωσης  ακόμα σκάνε. Πρώτο το Χρηματιστήριο, έπειτα οι Ολυμπιακοί Αγώνες (το ντοπέ της σύγχρονης Ελλάδας). Τώρα η πλάνη της ευμάρειας. Σε λίγο  και η φούσκα της εκπαίδευσης.

Δυστυχώς (ή ευτυχώς, αναλόγως) η μετάνοια έρχεται μόνο μέσα από συντριβή. Γιατί τότε  βλέπει κανείς το μέγεθος και τη βαρύτητα των λαθών του. Και  τότε μπορεί να συλλάβει την προοπτική ενός διαφορετικού μέλλοντος που θα υπηρετεί όχι την προσωπική παρτίδα αλλά την συλλογική πατρίδα, τη μοναδική που υπάρχει. Αυτή η συντριβή μάς ταιριάζει. Οφείλουμε να τη βιώσουμε ατομικά και συλλογικά. Κι ο καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του απέναντι στον εαυτό του και το σύνολο. Προσβλέποντας στο μέλλον. Η μετάνοια χρειάζεται την ενεργή παρουσία ενός οράματος. Αλλιώς το βάρος των λαθών οδηγεί στον πάτο, εκεί που μέλλον δεν υπάρχει, μόνο αυτοκτονία.

Είναι έτοιμη η ελληνική κοινωνία για κάτι τέτοιο;

Και ποιος έχει τη γενναιοψυχία να το κάνει;

Εμείς οι "της καθεστυκυίας ηλικίας" αντέχουμε; Ή κληροδοτούμε στα παιδιά μας το βάρος;