Αν εισακούγεται κάτι μες στις αναζωπυρώσεις, ας το πω…
Πανηγυρικά μετά την τελευταία πυρκαγιά που για τρίτη μέρα καίει την Αττική, εγκαινιάζεται, κατ' εμε, μια εντελώς καινούργια εποχή στη σχέση του ανθρώπου και των κοινωνιων με τη φύση. Η καινούργια αυτή εποχή -άγνωστο πόσο θα κρατήσει- εδραίωσε αυτό το βαθύ διαχωρισμό που άρχισε να σχηματίζεται από τη βιομηχανική επανάσταση και μετά κατά τον οποίο άνθρωπος και φύση είναι δύο σχεδόν εντελώς διαφορετικές οντότητες. Η λέξη "περιβάλλον" περιγράφει ακριβώς τη σχέση του σύγχρονου ανθρώπου με τη φύση (enviroment). Το περι-βάλλον το διαμορφώνει ο άνθρωπος με επίκεντρο την οπτική του γωνία, την προοπτική του, τις αντοχές των τριών διαστάσεων μέσα στις οποίες αντιλαμβάνεται τον κόσμο. Το ανθρώπινο δυτικό πολιτισμικό βλέμμα, περιστρεφόμενο γύρω από τον άξονα του ιστορικού σώματος, δημιουργεί έναν νοητό -και όχι μόνο-κύκλο στον οποίο ορίζει τον κόσμο που τον περιβάλλει. Τον ορίζει και προσπαθεί να τον χαρτογραφήσει, να τον καταλάβει, να τον ελέγξει, να τον υποτάξει σε κανόνες.
Ο όρος "προστασία του περιβάλλοντος" ανήκει σε αυτή την πρόθεση: να εξουσιαστεί ή έστω να τακτοποιηθεί, προς όφελος του "Βλέμματος" ο νοητός κύκλος που το Βλέμμα ορίζει. Χρειάστηκαν δύο αιώνες περίπου για να φτάσει η ανθρωπότητα στο σημείο αυτό, στο πρώτο τέταρτο του του 21ου αιώνα, ώστε να λησμονηθεί ή έστω να παρασιωπηθεί η θέση του ανθρώπου στο Όλον της φύσης. Με πολιορκητικό κριό την επιστήμη και την εξέλιξη της βιολογίας και νευρο-τεχνολογίας και της βιο-τεχνολογίας, πέφτουν ένα-ένα τα φράγματα των βασιλείων της φύσης και τα όρια της φυσικής νομοτέλειας αλλάζουν ταχύτατα. Ο νευρο-βιολόγος του 21ου αιωνα ως σκαπανέας του αγνώστου και ως ανα-δημιουργός του κόσμου ανακαλύπτει καινούργιες ηπείρους και τις κατακτά. Αυτή τη νέα για την παγκόσμια Ιστορία συνθήκη διακυβέρνησης της φύσης και των ανθρώπινων ζωών, ας την ονομάσουμε κατ' ευφημισμόν Νέα Εποχή, γιατί παρότι η κατάχρηση εξουσίας και η βία της εξουσίας είναι αρχαίες, τα μέσα και τα εργαλεία είναι ολοκαίνουργια και πρωτοφανή. Και αρθρώνει το λόγο της σιγά - σιγά μια καινούργια "κάστα" που αναλαμβάνει συν τω χρόνω όλο και εντατικότερα, το έργο να προστατεύει τη Γη από τις κακουργίες των προγενέστερων, με σημαία ας πούμε το αφήγημα της Κλιματικής Κρίσης, και επιπλέον να θωρακίζει την κοινωνία από πάσαν νόσον και μαλακίαν, από ιούς, το γήρας, ακόμα και το θάνατο. Αυτή είναι οι "Προστάτες": η νέα ελίτ, ολιγαρχία οικονομική, πολιτική και επιστημονική, με μανδύα δημοκρατικού Καίσαρα που αναλαμβάνει τη διαχείριση των Πόρων και τη σωτηρία μιας αγωνιώσας ανθρωπότητας.
(Αφόρητα κοινότοπο, το ξέρω, είναι να πω ότι το πεύκο, η ντοματιά, το ελάφι, ένα βόδι, μια κότα ή μια καπαριά, είναι αδέρφια του ανθρώπου κι όχι εργαλεία. Παρόλα αυτά εγώ το ψιθυρίζω. Έξω στην αυλή μου αυτή τη στιγμή πετάει μια πεταλούδα-μονάρχης μετά από ταξίδι κοπιαστικό για να αφήσει τα αυγά της. Αδέρφι μου. Ο απήγανος θυσιαστικός φιλοξενεί τα αυγά της κι αυτά σκάνε και γίνονται πανέμορφες κάμπιες και τρώνε τα φυλλαράκια του. Αδέρφια μου. Τζίτζικες χαλνούν τον κόσμο αυτή την πένθιμη αυγουστιάτικη μέρα (τρίτη μέρα πυρπολημένης Αττικής). Αδερφοί μου. Καίγονται τα πεύκα του Διονύσου, του Βαρνάβα, του Γραμματικού, του Μαραθώνα. Αδέρφια μου κι αυτά. Στην πυρά κι εγώ μαζί τους κι όλοι μου οι συν-Έλληνες. Όσοι θρηνούμε- γιατί δεν θρηνούν, ούτε πενθούν όλοι, το υπογραμμίζουμε αυτό- δεν είναι μόνο επειδή αύριο θα πνιγούμε από τις νεροποντές, μεθαύριο θα βράσουμε από τη ζέστη, ούτε μόνο γιατί τα παιδιά και τα εγγόνια μας θα υποφέρουν μιαν αλλοτριωμένη ζωή, αλλά και γιατί αυτή τη δραματική στιγμή μας κόπηκε ένα χέρι ύπαρξης, ένα πόδι, ένα στόμα, χάσαμε έναν ήχο. Γίναμε ο καθένας κόκκος στάχτης μιας ανάπηρης πλαγιάς. Ακρωτηριαστήκαμε μέσα στη ρίζα μας.
Αυτή την κοινοτοπία όλη κι όλη ήθελα να ψιθυρίσω, έτσι καθώς καίγομαι για πολλοστή φορά και με σβήνουν τα ανθρωπινά μου δάκρυα. Ζώντας δέσμια του "περιβάλλοντος" και δεσμώτης, ας εισακουστώ από την τέφρα. Τούτο αρκεί.
Αδερφοί και αδερφές μου, ακακίες, πουλιά, δέντρα, αλεπούδες, λύκοι της Πάρνηθας, πηγές της Πεντέλης, ερωτικό μου κρησφύγετο, έκσταση της νιότης κι απαντοχή, τον δεσμό μας ως δεσμά τον κουβαλάω πλέον. Είμαι κι εγώ διαχειρίσιμο αγαθό, όπως κι εσείς. Ελευθερία μου μόνη ό,τι υπάρχεi στο αίμα μου από το όνομά σας. Θα το ψιθυρίζω συνεχώς το όνομά σας στα εγγόνια μου του δυόσμου μέχρι να χρεωκοπήσει ο χρόνος. Μέχρι να ευωδιάσει ο αέρας καμένο πεύκο. Μέχρι να ξανασυναντηθώ με τη μάνα μου.
Το μέλλον αργεί για μας)
jiagogina
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου